Zbulohet një popullatë e madhe e Zambakut të shenjtë – Abdulla Diku
Jun 22, 2022
Gjatë një ekspedite të ditëve të fundit hasëm në një popullatë të konsiderueshme (më e madhja në Shqipëri) të Zambakut të shenjtë që njihet edhe si Zambaku i Shën Marisë ose Zambaku i bardhë (Lilium candidum L.). Bima gjendet në disa vende tek ne, por popullata në fjalë është më e madhja që ekziston.
Lulja simbolizon pastërtinë e trupit, dëlirësinë, virgjërinë dhe pastërtinë e shpirtit.
Ka dhe një aromë të mrekullueshme!
Për shkak të simbolikës që përfaqëson, është kultivuar që nga lashtësia, për të paktën 3000 vjet, dhe ka vlerë të madhe simbolike që atëherë për shumë kultura.
Ja disa nga simbolikat e tij.
Zambaku në kulturat antike dhe minoane:
Zambakët krijonin një atmosferë madhështore dhe mahnitëse. Që nga koha e perandorive asiriane dhe egjiptiane, zambaku ka qenë një emblemë e sovranitetit të mbretërve dhe një simbol i pafajësisë dhe virgjërisë.
Zambaku në periudhën bizantine:
Në kishën e San Apollinare në Classe (afër Ravenës, shekulli VI pas Krishtit) mozaiku i absidës tregon malin Tabor me shpërfytyrimin e Krishtit. Shën Apollinaris, peshkopi i parë i Ravenës, qëndron në qendër poshtë kryqit të madh të artë. Ai është i rrethuar nga një peizazh parajse i karakterizuar nga livadhe të gjelbra, pemë, zambakë dhe trëndafila për të nënkuptuar se lavdërimi i Krishtit rrezaton në vetë natyrën.
Zambaku në mesjetë;
Në mesjetë zambakët e kuq duket se kanë qenë një simbol i Virgjëreshës Mari, megjithëse Zambaku i bardhë (L. candidum) do të bëhej lulja e saj e veçantë, duke simbolizuar pastërtinë e shpirtit dhe dëlirësinë.
Prandaj emri i zakonshëm i Zambakut të bardhë tashmë njihet edhe si zambaku i Shën Marisë (Madonna Lily).
Zambaku në epokën moderne;
Në vizatimin e Augusto Giacometti “Njoftimi për Shën Marinë” (1928), zambaku i bardhë qëndron në një enë afër Marisë, e cila dallohet vetëm si një nuancë blu. Engjëlli rrëshqet nga një shkallë e ngushtë. Piktura është krijuar si një imazh enigmatik. Këtu është rikthyer diçka nga aura dhe magjia e zambakut, e cila ishte veçanërisht e zambakëve nga koha Minoane deri në Mesjetë si simbole të pastërtisë dhe virgjërisë.
