Unazë e artë që kthehet në top armilar

Unazë floriri e shek. XVI, e punuar dhe smaltuar nga prodhues gjerman. Pjesë e Muzeut Historik të Stokholmit.

Është projektuar në mënyrë të tillë që të transformohej nga një unazë e thjeshtë rrethore në një sferë armilare. Sfera të tilla janë hartuar nga grekët për qëllime arsimore në shek. III p.e.s. dhe ato janë të përbëra nga unaza të quajtura “armile”, secila prej tyre përfaqëson një nga rrethet e sferës qiellore: horizontin, meridianët, paralelet, ekuatorin etj. Ishin instrumente të vëzhgimit të qiellit, të lëvizjes së yjeve.

Në muzeun Galileo në Firence, një sferë e madhe dhe komplekse armile, u ekspozua nga Antonio Santucci nga 1588-1593, e cila vinte nga fusha e mjekësisë. Kjo dëshiron të përfaqësojë “makinën universale” të botës, sipas koncepteve të përpunuara nga Aristoteli dhe të përsosura nga Ptolemeu. Prandaj, me shumë gjasa, unaza i përkiste një shkencëtari të astronomisë.

Me kalimin e kohës, rrethi u bë edhe simbol i dashurisë. Domethënia është që një rreth të rrethoj një botë të tërë dashurie. Por kjo ndodhi pikërisht pas kuptimit origjinal. Muzeu Britanik zotëron disa të tilla.